Unia Europejska w nowej perspektywie finansowej 2021-2027 kładzie duży nacisk na aspekty społeczne poprzez różne inicjatywy i programy mające na celu poprawę jakości życia obywateli oraz zmniejszenie nierówności społecznych. Do tego samego obliguje starających się o dotacje.
Projekty unijne muszą realizować zasady horyzontalne, co oznacza, że muszą być zgodne z:
- Kartą Praw Podstawowych Unii Europejskiej (KPP)
- Konwencją o Prawach Osób Niepełnosprawnych (KPON)
Spełnienie powyższych zasad oznacza, że respektowane są i będą zasady godności, wolności, równości i niedyskryminacji, w tym ze względu na płeć, rasę, kolor skóry, pochodzenie, poglądy polityczne lub wszelkie inne poglądy, przynależność do mniejszości narodowej, majątek, urodzenie, wiek, orientację seksualną, niepełnosprawność.
- Zasada równości szans i niedyskryminacji
Umożliwienie wszystkim osobom – bez względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę lub pochodzenie etniczne, wyznawaną religię lub światopogląd, orientację seksualną sprawiedliwego, pełnego uczestnictwa we wszystkich dziedzinach życia na jednakowych zasadach.
- Zasada równości szans kobiet i mężczyzn
Zasadę należy rozumieć jako stan, w którym kobietom i mężczyznom przypisuje się taką samą wartość społeczną, równe prawa i obowiązki, a także dostęp do zasobów społecznych np. usług publicznych, rynku pracy.
Równość nie oznacza zawsze „wszystko po równo, czyli podział 50/50, ale równy dostęp, równe traktowanie, równe wynagradzanie, szanse i możliwości awansu.
W odniesieniu do samej zasady równości płci należy dążyć do wyrównania szans kobiet i mężczyzn m.in. w dostępie do zatrudnienia, rozwoju kariery, godzenie życia zawodowego z prywatnym, równy podział obowiązków opiekuńczych pomiędzy kobietami i mężczyznami, promowanie równego wynagrodzenia za jednakową pracę.
Praktyczne sposoby zastosowania zasad horyzontalnych w projektach z dofinansowanie unijnym:
Rekrutacja pracowników:
Podczas procesu rekrutacji należy dążyć do zapewnienia równego dostępu do ofert pracy i uczciwych procedur selekcji. Ogłoszenia o pracę powinny być ogólnodostępne i niezawierające żadnych form dyskryminacji. W trakcie rekrutacji należy dokładnie analizować kompetencje i kwalifikacje kandydatów, aby uniknąć dyskryminacji na podstawie płci, wieku, pochodzenia etnicznego, niepełnosprawności itp.
Równość płac:
Należy zapewnić wszystkim pracownikom wykonujący podobne zadania równe wynagrodzenie za taką samą pracę. Analiza płacowa powinna być przeprowadzana regularnie, aby wykryć ewentualne nierówności płacowe i podjąć odpowiednie kroki naprawcze.
Polityka antydyskryminacyjna:
Projekt powinien posiadać jasno sformułowaną politykę antydyskryminacyjną, która zakazuje wszelkich form dyskryminacji w miejscu pracy. Powinna ona być dostępna dla wszystkich pracowników i być skutecznie wdrażana. W przypadku wystąpienia incydentów dyskryminacyjnych, powinny być dostępne procedury skarg i dochodzeń.
Dostępność projektu:
Należy zadbać, aby projekt był dostępny i dostosowany do różnych grup społecznych. Na przykład, jeśli projekt obejmuje budowę to budynek powinien być dostosowany architektonicznie, z nowego produktu powinni mieć możliwość skorzystania wszyscy bez wyjątku.
Wniosek o dofinansowanie projektu musi zawierać informacje potwierdzające:
- brak barier równościowych w obszarze oddziaływania projektu,
- działania odpowiadające na zidentyfikowane bariery równościowe w projekcie,
- w przypadku braku barier, działania zapewniające przestrzeganie zasady równości szans kobiet i mężczyzn, tak aby na żadnym etapie realizacji projektu tego typu bariery nie wystąpiły,
- jakie działania zastaną podjęte w celu zapewnienia równościowego zarządzania projektem.
Ważne jest, aby wdrażać te zasady na wszystkich etapach projektu i w każdym aspekcie działalności. Pamiętaj, że zasada równości szans i niedyskryminacji jest integralną częścią europejskiego prawa i wartości, które mają na celu zapewnienie sprawiedliwości społecznej i równego traktowania wszystkich osób.